EXPO L’Orient sonore

Met behulp van de uitzonderlijk uitgebreide collecties van de Stichting Amar laat de tentoonstelling ‘L’Orient sonore’ haar bezoekers in beeld en geluid kennismaken met de klanken en geschiedenis van de bedreigde Arabische muziektradities. Daarnaast wordt een woordje uitleg gegeven over wat er wordt ondernomen om ze door te geven aan de volgende generaties. Aan de hand van verhalen van oude platenmaatschappijen en moderne video’s neemt de expo ons mee op reis doorheen een vergeten patrimonium. 

De expo opent met de eerste pogingen tot het beschermen van het Arabische geluidspatrimonium, die begin XXe eeuw werden ondernomen: zo schetst ze de geschiedenis van Westerse platenmaatschappijen die vanaf 1903 Arabische muziek beginnen op te nemen om hun markt uit te breiden naar de Arabische wereld, en daarin al snel navolging kregen van maatschappijen uit het Midden-Oosten. Ook toont de expo een selectie van zestig zeldzame 78 toerenplaten die een ruime waaier aan uiteenlopende muziekgenres beslaan. Vanaf 1930 begint de Arabische muziek ingrijpend te veranderen, waardoor die platen, samen met de muziek die erop staat, in de vergetelheid raken. De digitalisering waaraan de Stichting Amar zich vanaf 2009 wijdt, maakt die opnames opnieuw actueel.

Voorts laat de expo ons in de vorm van video-installaties kennismaken met twaalf met uitsterven bedreigde mondelinge muziektradities waarvoor tussen 2016 en 2019 ongeziene hoeveelheden opzoek-, documentatie- en opnamewerk werden verzet. Die tradities beslaan een gebied van Irak tot de Perzische Golf en Noord-Afrika en getuigen van de rijke diversiteit van geluiden, gezangen en ritmes die eigen is aan de Arabische muziek, of die nu profaan of sacraal is en afkomstig uit de volksoverlevering of de geleerde wereld. Ze worden momenteel ernstig bedreigd door oorlogen en politieke strubbelingen, de vervolging van etnische of religieuze minderheden, de mondialisering en de veranderende leefgewoontes. 
De tentoonstelling laat de bezoekers nadenken over de manieren waarop dit bedreigde eeuwenoude culturele erfgoed kan worden beschermd en welke rol de nieuwe technologieën hierin kunnen spelen. Kan de mondelinge muziektraditie op die manier worden gered van de vergetelheid?

De expo ‘L’Orient sonore’ is ingericht als een salon waar zien en luisteren centraal staan. Omringd door stemmen en instrumenten, muziek en bewegende beelden wordt de bezoeker gestimuleerd om zich te laten onderdompelen in een diep, sensueel muziekuniversum en kennis te maken met de levendige muziektradities uit de Arabische wereld. 

Info & tickets: https://www.mucem.org/programme/exposition-et-temps-forts/l-orient-sonore-musiques-oubliees-musiques-vivantes

—Commissariaat: Kamal Kassar, commissaris-generaal van de tentoonstelling (oprichter van de stichting AMAR voor de archivering en het onderzoek naar de Arabische muziek) en Fadi Yeni Turk, co-commissaris van de tentoonstelling (uitvoerder en fotografiedirecteur)
—Artistieke leiding: Pierre Giner

Met de steun van de stichting AFAC uit Libanon, Arab Fund for arts and culture